Yeditepe Üniversitesi’nin 20. Yılı… ve Geleceğe Dair Notlarım

Geçen sene mezunu olduğum okulun 20. yılıdı. 20 yıl, böyle bir kurum için ne kadar küçük ancak kurulması gereken altyapı için ne kadar yeterli olduğunu gösteren bir zaman. Umuyorum 100 yıllar boyunca bu üniversite ayakta kalır ve vatana millete hayırlı evlatlar yetiştirmeye devam eder.

Mezunu olduğum üniversitem için gelecek 20 yılda yapılması gerekenleri kendimce sıraladım. Tarihe not düşmek adına blogumda da yer vermek istiyorum. Bu yazıyı geçen sene kaleme almıştım ancak yayınlamak şimdiye kısmetmiş. İleride okur, üniversiteme bakar ve güncel durumla kıyas yapmama olanak verir umarım.

Eğitim kurumundan süratle araştırma ar-ge kurumuna dönmeli.

Öğrencilere eğitim vermek elbette bir üniversitenin en önemli görevi. Bunun için odağını çocuğum üniversite okusunda iyi bir işe girsin, düzgün bir maaş alsın diyen ailelerden kızım, oğlum bilimi şekillendirecek, dünyaya, insanlığa kendi adıyla anılacak bir teori, büyük bir buluş getirecek diyen ailelere kaydırmalı. Aslında ne acıdır ki üniversite tercihlerinde ailelerin etkisi hala çok büyük. Bir birey olarak öğrenci kendi okulunu kendi kriterlerine göre seçmeli, seçebilmeli.

Bugün dünyanın en büyük ve köklü üniversitelerine bakıldığında “en büyük” gelir(sadece maddi anlamda değil) kalemleri buldukları buluşlar ve bunlar için aldığı patentler. Üniversite olarak patent alalım ama içi dolu olanlarından. Birkaç hafta PR değeri yaratan patentlerden ziyade üniversite olarak yıllarca fayda ve getiri elde edeceğimiz patentler alalım. Bunun için işi eğitimden ziyade bilim üretmek olan bir üniversiteye dönüşmemiz lazım. Sanırım bu konuda koltuğunun rahatında olan dekanlar haricinde birçok kişi benimle aynı fikirdedir.

Bunun için Akademik Personel kalitesini arttıralım.

Üniversite sentosuna öğrenci birliği başkanı olarak katıldığım dönemlerde Ahmet Hocamın (Ahmet Serpil, ruhu şad olsun) üzerine durmak istediği bir şey vardı. Dekanlara, bölüm başkanlarına bakıp bizim üniversitemizden mezun olmuş öğrencileri asistan, araştırma görevlisi olarak bu üniversiteye(Yeditepe’ye) almayın derdi. Bunun sebebi bizden mezun olan öğrencilerin iyi olmadıklarından değildi. Kendisi özellikle bizden mezun olan öğrencilerin başka üniversitelerde yüksek lisans yapmasını, bir süre araştırma görevlisi olarak çalışmasını belki yurtdışına gitmesini ve 3-4 yıl sonra kendi mezun oldukları üniversiteye dönmelerini, ondan sonra orada edindikleri tecrübe ve birikimleri ile Yeditepe’mize katkı yapmaları gerektiğini söylerdi. Bu o dönemde bazı dekanlar ve bölüm başkanları tarafından dinlenmez, çok iyi bir öğrenci bizde çalışsın diyerek bölüm başkanları kendi bölümlerine bizden yeni mezunları alırdı. Sonuçta dünyayı sadece bir açıdan gören akademisyenlerin içimizde artmasına neden olurlardı. 

Yukarıda bahsettiğim patent alma, araştırmacı üniversite olmanın ön koşullarından birinin kaliteli akademisyenden geçtiğini söylemiştim. Bunun için hak eden akademisyene gerekirse bölüm başkanından, dekandan daha fazla maaş verilmesi gerektiğine inanıyorum. Bunun için özgün bir prim sistemi veya ödül sisteminin geliştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Devletin uyguladığı, yaşa, kıdeme göre maaş skalasının, akademik dünyada yanlış olduğunu düşünenlerdenim. Genç beyinlerin Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmesinin ve orada araştırma yapmasının sebebi yaptığı işe saygı duyulması birinci nedense, paranın da hemen onu tekip eden bir diğer etken olduğunu göz ardı etmeyelim. Oradaki laboratuvar, sosyal imkan, bir akademisyenin 6 yıl kesintisiz çalıştıktan sonra 1 yıl maaş almaya devam ederek ders, yönetim vb işlerden uzak kalarak izin kullanma imkanlarını yazmıyorum bile. Bilime katkı yapında aktif olarak çalışmayın, biz sizi destekleriz diyebilmek büyük olmanın, araştırma üniversitesi olmanın önemli adımlarından biri. Yani akademisyeni haftalık kaç saat ders aldın, saat kaçta kart bastın gibisinden değerlendirme ancak eğitim veren üniversitede olacak bir şeydir.

Akademik literatüre ve dünyaya katkı sağlayan akademisyenlerimize(hatta diğer Türkiye’deki ve dünyadaki akademisyenlere) haklarını bir ödülle verelim. Adına da Bedrettin Dalan Bilim Ödülleri diyelim.

Asistan ve araştırma görevlerinin maaşlarını da İstanbul’un en yüksek ücret verilen asistan ve akademisyenleri yapalım ve karşılığını başarı olarak isteyelim.

Kısacası doğru bir performans yönetim sistemi geliştirelim.

Üniversitemizi Doğru Tanıtalım

Tanıtım işlerimizi sıfırdan kurgulamamız gerekiyor. Mevcutta duran tanıtım ofisini tamamen ortadan kaldırıp sıfırdan bir tanıtım anlayışı ile çalışacak her fakültenen temsilcisi olan bir birim kurmamız gerekiyor. Sosyal medyadan yazı ve resim “post” etmekten öte şeyler yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Okulları tek tek gezip kendimizi anlatmanın yanında üniversite ve köyümüze öğrenci, öğretmen, rehber öğretmenin getirip yedirip içirmenin de tanıtıma çok katkısı olduğunu düşünmüyorum. Çünkü bir başka üniversite o getirdiğimiz rehber öğretmene daha iyi imkanlar sunduğunda Yeditepe Üniversitesi’nin adı rehber öğretmen tarafından kendi öğrencilerine okunmuyor bile. Zaten aklı başında öğrenci de kampüse bakıp, rehber öğretmeninin dediği üniversiteyi yazmıyor. Seçim kriterleri çok farklı bunları artık iyi analiz etmemiz lazım. Çağı yakalayan üniversite olmak için çağı yaratan öğrencilerin ne aradığını iyi analiz etmeliyiz. Bknz. Facebook, Snapchat ve diğerleri.

Yıl boyunca çok konuşulacak konferans serilerini hem uluslararası hem de ulusal çapta yapalım. Tanıtım için davet ettiğimiz göbeği yağ bağlamış öğretmenler yerine dünyada isim yapmış, bize katkı sağlayacak akademisyen ve bilim insanlarını üniversitemizde ağırlamak ve bunu bir kültür haline getirmenin daha etkili olacağını düşünüyorum. Etkinlik sayılarını yarıştırmak yerine nitelikli ve etki çapı büyük etkinlik yapmanın daha önemli olduğunu düşünüyorum.

Yeditepe’nin kampüsü belki harika, belki öğrencileri cezbeden bir tarafı var ama yenilikleri içine almak ve onları kendisine uyarlayıp kullanma konusunda her zaman geriden geliyor. Bu konuda çok muhafazakar ve tutucu bir yapımız olduğunu düşünüyorum.

Üniversitenin kapılarını tüm şirketlere, evet tüm şirketlere açalım. İçeri girmek için para veren değil ya da içerideki birilerinin çıkarlarını korumak için bazı şirketleri almamazlık yapmak yerine herkesin rahatlıkla girip iş yapabileceği bir ortam yaratalım. Yaratalım ki, üniversite iş dünyası işbirlikleri en alttan en üste kadar yayılsın. Bunun için de siyaset ve ülke durumuna bakış açımız, şirketlere yaklaşımımız tarafsız olmalı. (Bu son cümleden ayrı bir makale çıkar aslında.)

Öğrenci birliği seçim sistemini değiştirelim.

3 yıla yakın bir süre, Yeditepe’nin öğrenci birliği başkanı olarak arkadaşlarımla beraber görev yaptım. O dönemde öğrenci birliği başkanı seçim sisteminin değişmesi gerektiğini çok defa senato ve öğrenci toplantılarımızda dile getirdim. Olmadı. Hukukçu arkadaşlarımızla özel yönetmelikler hazırlayıp bunları üniversite senatosunda dile getirdik. Olmadı.

Bunu istememin tek bir sebebi var. Doğru bir sistemle liseden sonra kendini ifade etmeyi, lobiciliği, siyaset bilimini kapalı bir ortamda test edebilsin öğrenciler. Üniversitemiz ileride bir başbakan, bir cumhurbaşkanı çıkarabilsin. Aynı dünyayı değiştiren bir bilim insanı, dünyada herkes tarafından o uygulamayı geliştiren işinsanı gibi.

Ana Liglerde Takımlarımız Olsun

Ünviersite tanıtımı için 1 hafta okulu tatil edip, akademisyenlerimizi şehir şehir gezdirmek yerine birinci ligden bir basketbol takımı satın alalım. Gücümüz yetse futbol takımı da alabiliriz. Akademik bilime verdiğimiz değer gibi, sporcu bir gençliğin para kazanmasının uzun vadede ünviersitemize daha çok değer katacağını düşünüyorum. Tanıtım açısından da daha verimli olacağına eminim. Bu konuda da ciddiyim.

Avrupa Birliği vb. Fonları Kullanmasını Bilelim

Ülkeler topluluğu çıkıyor, sen araştırma yap, toplumları tanıştırmak kaynaştırmak için proje üret diye bütçe ayırıyor. İçi boş, göstermelik projelerle başka üniversitelerden akademisyen(?) kişiler bu destekleri kullanabiliyor. Biz gerçek projeler için bu destekleri kullanmasını bilelim. Her akademisyene avrupa birliği fonlarından yararlanmanın yollarını anlatan eğitimler verelim. İçi dolu avrupa birliği projesi üreten akademisyenle üretmeyeni ayrı kefeye koyalım. Bizim akademisyenlerimiz doğru proje ile destek alırsa onu destekleyelim.

Erasmus, Exchange Sistemlerini Geliştirelim

Kendi öğrenci değişim sistemimiz olan Exchange sistemimizi geliştirelim. Bazı noktalarda zarar da etsek bunu yapalım. Yeditepe’nin bir dünya üniversitesi olmasının bir adımı da bu olabilir. Bize gelip okuyan öğrencilerin çocukları birgün bizde lisans eğitimi almaya gelebilir. Yakın coğrafyamızdan öğrenciler üniversitemizi tercih edebilir. En azından burada böyle güzel bir üniversitenin varlığından haberdar olabilirler.

Belirli bir puanın üstündeki her öğrenciyi bu programlara gitmeye mecbur tutalım, tutmasak bile teşvik edelim. Bunu tanıtım bütçemizden fonlayalım.

Senatoda olduğu gibi Mütevelli Heyeti’nde de Öğrenci Temsil Edilsin

Üniversitenin öğrenci birliği/konseyi başkanı senatoda temsil ediliyorsa mütevelli heyetinde de öğrencileri temsil etmeli. Bunun önü açılmalı, kırmızı bizimse, derslikler bizimse, üniversite senatosu bizimse, mütevelli heyeti de bizim olmalı. Öğrenciler orada da temsil edilmeli.

Online Eğitime Vakit Geçirmeden Daha Çok Ağırlık Verelim

Online eğitime daha fazla geç kalmadan geçelim. Harvard, Stanford, Yale gibi üniversitelerin tamamı kampüste sahip olduğu öğrencilerden daha fazlasına online olarak sahip. Belki bir kısmı şuan ücretsiz dersler veriyor ama yakın gelecekte online eğitimlerin örgün eğitim kadar gelir getirecek bir iş olduğu göz ardı edilmemeli.

Buradan elde edilecek gelirlerin akademik araştırmalar için kullanılabileceği unutulmamalı. Zaten gelecekte online eğitimin ağırlığını daha çok hissedeceğiz. O günler yakındır.

Her fakülte ve bölüm kendi içinde online eğitime geçiş yapmalı. Bunun için tek bir merkezden her bölümdeki akademisyene eğitimler verilmeli.

Fakültelere Sponsor Alalım

Fakültelerimize şirket veya kişi isimlerini alabileceğimiz sponsor uygulamasını biz de yapalım. Yurtdışında exchange olduğum üniversitede gördüğüm uygulama bizim üniversitemizde de pekala yapılabilir. Adını uzun yıllar yaşatmak isteyen bir hayırsever adını fakültemize belli bir ücret karşılığında verebilir. Bunun araştırılması, değerlendirilmesi için bir takım kurulabilir.

Girişimciliği Somut Verilere Dönüştürelim

Girişimcilik üzerine çalışmalar yapmalı, başta üniversite öğrencileri (lisans/y.lisans/doktora) sonra diğer paydaşların ücretsiz şirket kurma danışmanlığı alması önemli. Kök salacak bir üniversitenin, kendisinden mezun olup değer yaratan girişimciyle mümkün olacağını unutmayalım. Başarılı rol model mezun girişimciler üniversitemize ileride katkı sağlayacaktır. Şirketlerin kurulmasına yardımcı olacak inkübasyon merkezi vakit geçirmeden kurulmalı.

Unutmayalım; bugün çok büyük şirketlerin istihdama katkıları %0 (yazıyla yüzde sıfır) bu yüzden girişimciliği destekleyen bir üniversite olmak, ülke insanı için istihdama, geleceğe umutla bakan ailelere sahip olmak demek.

Öğrenci Kulüplerine Daha Fazla Ödenek Yaratalım

Ve lütfen öğrenci kulüplerine daha fazla bütçe ayıralım. Üniversiteye kayıt olan her öğrenci adına 10 Dolar Kulüpler Birliği’nin kontrolünde bir fon yaratalım. Bunu Sedefhan Hocam, dönemimizin en sevdiğimiz hocası ve Öğrenci Dekanımız, ile çok görüşmüştük, kendisi de bu fikre sıcak bakmış, ama kabul ettirememişti. Yapılmaması için bir neden olduğunu düşünmüyorum. Aktif öğrenci sayısına göre kulüplere destek olmak, ulusal ve uluslararası etkinlikleri öğrencilerin organize etmesi anlamında öğrencilerin deneyim kazanması için iyi bir fırsat olacaktır.

Bu yazdıklarım elbette kısmi olarak bazı bölümlerimizde uygulanıyor. Bazıları yapılmak isteniyor ama olmuyor olabilir. Benim yaşadığım ve şuan görüştüğüm arkadaşlarımdan edindiğim güncel bilgilerle yorumlamaya çalıştım. Okurken de mezun olduktan sonra da Yeditepe’yi çok seviyorum. Gelecekte de onun adını yaşatmak için çalışacağıma, oranın mezunu olarak iş hayatında var olacağıma ve onu temsil ettiğimi bilerek adım atacağıma kendime söz veriyorum.